गीता सुगीता कर्तव्या किमन्यै: शास्त्रविस्तरै: ।
या स्वयं पद्मनाभस्य मुखपद्माद्विनिःसृता ।।
(भावार्थ: श्रीमद्भगवद्गीता स्वयं भगवान् विष्णुको मुखारविन्दबाट प्रकट भएको ज्ञान हो — यसको सुयोग्य अध्ययन गर्नु नै मुख्य कर्तव्य हो, अन्य शास्त्रहरूको विस्तार आवश्यक छैन।)
यही आध्यात्मिक भावनाबाट प्रेरित भई सनातन धर्म संस्कृतिको संरक्षण तथा संस्कृत भाषाको मूल मर्मलाई नेपाली जनसमुदायसम्म पुर्याउने उद्देश्यका साथ वि.सं. २०७३ (ई.सं. २०१६) मा "गीताप्रेस पुस्तक प्रचार प्रसार केन्द्र नेपाल" को स्थापना गरिएको हो। यस संस्थाले शहरदेखि दुर्गम गाउँसम्म गीताप्रेस गोरखपुरबाट प्रकाशित सत्साहित्यहरूलाई सरल नेपाली भाषामा, सस्तो मूल्यमा, र अनुदानित वितरणको माध्यमबाट प्रचार प्रसार गर्दै आएको छ। ई.सं. २०२२ मा संस्थागत रूपमा दर्ता भई काम सुरु गरिएको यस केन्द्रले, काठमाडौंको गीताप्रेस पुस्तक बिक्री केन्द्रको व्यवस्थापनमा, पशुपतिनाथ मन्दिर क्षेत्रमै पहिलोपटक श्रीगीता जयन्ती महोत्सव आयोजना गरी, नेपाली भाषामा सरल गीता प्रकाशित गरी हजारौं विद्यार्थीहरूलाई निःशुल्क वितरण गरेको ऐतिहासिक कार्य सम्पन्न गर्यो।
यस अभियान अन्तर्गत डा. वासुदेवकृष्ण शास्त्रीज्यूको संयोजकत्वमा “घर–घर गीता — हाम्रो अभियान” कार्यक्रमको घोषणा गरिएको छ, जसअनुसार नेपालका विभिन्न विद्यालयहरू, गुरुकुलहरू र नेपालीभाषी समुदायमा सरल गीता वितरण भइरहेको छ। यो सेवा कार्य हाल नेपालमा मात्र नभई रोजगारीका सिलसिलामा विदेशमा रहेका नेपालीहरूसम्म पनि फैलिएको छ। गीताप्रेस गोरखपुरले नेपाली अनुवादमा दिएको सहयोगले यस अभियानलाई अझ प्रभावकारी बनाएको छ। संस्थाको उद्देश्य सनातन धर्मलाई बालबालिकादेखि युवासम्म रोप्नु हो, त्यसैले बोर्डिङ स्कुल, सामुदायिक विद्यालय आदिमा पनि पुस्तक वितरणको लक्ष्यका साथ कार्य भइरहेको छ।
गीताप्रेस गोरखपुरको अन्तर्राष्ट्रिय शाखाका रूपमा यो संस्था नेपाली सनातन धर्मको संरक्षणमा थपिएको बलियो आधारशिला हो र यसले भविष्यमा अर्को शताब्दीसम्म गीता प्रचार कार्यलाई निरन्तरता दिने संकल्प लिएको छ। यस संस्थामा अधिकतम २१ जना ट्रस्टी रहनेछन् भने सहयोगी कार्यदल सदस्यहरू असीमित हुन सक्ने प्रावधान रहेको छ।
दातव्यमिति यद्दानं दीयतेऽनु पकारिणे।
देशे काले च पात्रे च तद्दानं सात्त्विकं स्मृतम्॥
स्वेच्छिक रूपमा पुस्तक दान गर्ने इच्छुक महानुभावहरूले पशुपतिनाथ मन्दिर परिसर वनकाली स्थित सुमार्गी भवनमा रहेको गीताप्रेस पुस्तक बिक्री केन्द्रबाट भारतमै रहेको मूल्यमा पुस्तकहरू खरिद गरी आफैंले वा हाम्रो सहयोगमा वितरण गर्न सक्नु हुन्छ । स्वेच्छिक रुपमा यस पुनित कार्यमा सहभागी हुन इच्छुक धर्मानुरागी महानुभावहरूले संस्थाको नेपाल एसबिआई बैंक लिमिटेडको गौशाला शाखामा रहेको खातामा रकम जम्मा गराउन सक्नु हुन्छ ।
गीताप्रेस पुस्तक प्रचार प्रसार केन्द्र
नेपाल एस.बि.आई. बैंक लिमिटेड
खाता नं. 21725240200384
गीताप्रेस नेपाल, गीताप्रेस गोरखपुरको एक अन्तर्राष्ट्रिय शाखाको रूपमा स्थापना भएदेखि नै यसले गीताप्रेसका मूल सिद्धान्तहरूलाई आत्मसात् गर्दै प्रत्येक कार्यमा निष्ठा र नियमको पालना गर्दै आइरहेको छ। कार्यको गति जे भए पनि, प्रत्येक प्रयास धर्म, नीति र संस्कारमा आधारित हुने भन्ने अटल नीतिमा संस्था स्थिर छ। यही आध्यात्मिक निष्ठाको निरन्तरतासाथ अब गीताप्रेस नेपालले बनारसस्थित गीता प्रेसको निजी भावनाको अनुरूप पशुपति क्षेत्र आसपास नेपालमै एक "गीता भवन" निर्माणको योजना अगाडि सारेको छ। यस भवनको मुख्य उद्देश्य गीताप्रेस गोरखपुरका सत्साहित्यहरुको थोक तथा खुद्रा विक्री केन्द्र स्थापना गर्नु, पुस्तक गोदाम तथा वितरण कार्यालय बनाउनु, मोबाइल गाडीबाट देशभर प्रचार-प्रसारको तयारी गर्नु र भविष्यमा अनलाइन प्रणालीमार्फत पुस्तक वितरणको दीर्घकालीन योजना कार्यान्वयन गर्नु हो। यस उद्देश्यलाई मूर्तरूप दिन हाल पाँच सदस्यीय गीताप्रेस पुस्तक प्रचार-प्रसार केन्द्र नेपाललाई (गीताप्रेस नेपाल) विस्तार गरी अधिकतम २१ जना ट्रस्टी सम्म पु-याउने निर्णय गरिएको छ। साथै, गीता भवन निर्माणको प्रक्रिया अन्तर्गत सदस्य समावेश प्रक्रिया अगाडि बढाइँदैछ र उपयुक्त १५०० वर्गफुट क्षेत्रफल बराबरको जग्गा खोजी कार्य पनि जारी छ। विशेष कुरा के हो भने—जुन दाता महानुभावले गीता भवनका लागि जग्गा दान गर्नुहुनेछ, उहाँका लागि एक विशिष्ट ट्रस्टी सीट आरक्षित राखिने निर्णय गरिएको छ, जसले संस्थामा उहाँको योगदानको कदर हुने सुनिश्चित गर्छ।
